Istotą tworzenia legendy tego typu jest nie bezustanne odwoływanie się do zarejestrowanych danych odnoszących się do rzeczywistości społecznej, porządkowanie, uogólnianie i tłumaczenie ich, ale stwarzanie zgodnego, konwencjonalnie uporządkowanego, systematycznie rozbudowywanego schematu pojęć i definicji, które bezustannie – dla wytłumaczenia swych własnych racji istnienia — powołują do życia nowe terminy i pojęcia, dalej je multiplikując. Ów nieprzenikniony pancerz nazw, pojęć i terminów stwarza w rezultacie poprzez złudzenie pozornej syntezy legendę możliwości totalnego wytłumaczenia danej dziedziny zjawisk społecznych. Innym zabiegiem stosowanym na terenie nauk społecznych, zjawiskiem z pogranicza legendy naukowej i antylegendy, jest coś, co można by określić jako „strukturalny taniec miernot”.
