Myśl naukowa, która powstała na skutek krytycznego odrzucenia uprzedniej, gorzej sprawdzonej koncepcji, ma tendencję do tego, aby – przez legendę naukową i jej instytucjonalizację — przerodzić się w zasklepiony dogmat. Niekiedy zdarza się i tak, iż pewne koncepcje, nie mające charakteru ściśle naukowego, są traktowane przez twórcę samej koncepcji, jego popleczników lub kontynuatorów jako naukowe i jako takie stają się mitem i łegendą naukową. Tego rodzaju zabieg ma wadliwość bliźniaczą. Nie tylko, że nobilituje jako naukową myśl nie sprawdzoną systematycznie, ale również antycypująco chroni tę myśl przed słusznym zarzutem jej nienaukowości. Mogłoby się zdawać, iż swoistością legendy naukowej jest to, że główny bieg jej wydarzeń jest usytuowany w czasie przeszłym, a zatem jego elementy nie podlegają obecnie sprawdzeniu.